kalender icoon

19 januari 2022

Nieuwe Waterweg viert ook 150-jarig jubileum

Net als Het Comité van Graanhandelaren bestaat ook de Nieuwe Waterweg dit jaar 150 jaar. De ingebruikname van deze vaarweg zorgde er in combinatie met de economische ontwikkelingen in West-Europa voor dat Rotterdam zich ontpopte tot het belangrijkste distributiecentrum voor granen in West-Europa. Als hét centrale distributiecentrum van de regio, trok Rotterdam vervolgens weer allerlei gerelateerde activiteiten aan, zoals de termijnmarkt in granen.

De aanleiding voor de bouw van de Nieuwe Waterweg was de forse groei van het aantal schepen dat de haven van Rotterdam aandeed. Ook werden deze vaartuigen steeds groter. Om de Rotterdamse haven toegankelijker te maken voor grote en diepliggende zeeschepen, nam de toenmalige regering in 1863 een wetsvoorstel aan voor de aanleg van een extra waterweg.
Diepte en directe verbinding
Het ontwerp van de Nieuwe Waterweg was in handen van ingenieur Pieter Caland. Hij ontwierp een spectaculaire en innovatieve vaarweg die direct in verbinding stond met de zee, zonder sluizen of andere obstakels. Hierdoor konden de grote schepen zonder te stoppen doorvaren naar zee. Een andere, zeer belangrijke eigenschap van de Nieuwe Waterweg was de diepte van de vaarroute. Doordat de Nieuwe Waterweg aanzienlijk dieper was dan de bestaande waterwegen, konden grote schepen Rotterdam als vertrek- en aankomstplek kiezen, wat weer zorgde voor een flinke economische groei.

Meer en grotere schepen
In 1872, negen jaar na de aanname van het wetsvoorstel, werd de Nieuwe Waterweg in gebruik genomen. Dankzij de nieuwe aanvoerroute kwamen er meer en grotere schepen naar de Rotterdamse haven. Als reactie hierop begon Rotterdam met de aanleg van de Rijnhaven en Maashaven, zodat de capaciteit van de haven meegroeide met de toename van het aantal schepen dat de stad aandeed. Mede door de aanleg van de Nieuwe Waterweg en de uitbreiding van de Rotterdamse havencapaciteit bleef de economie van de stad groeien. Vandaag de dag heeft Rotterdam nog steeds de grootste haven van Europa. Met een diepte van 23 meter, is het waarschijnlijk ook de diepste haven van de EU.

Samen groeien
Net als de Nieuwe Waterweg, zag ook Het Comité van Graanhandelaren in 1872 het levenslicht. De vaarroute en Het Comité profiteerden van elkaars aanwezigheid en kregen beiden een steeds belangrijkere rol naarmate de functie van Rotterdam als havenstad internationaal gewichtiger werd. Met het beheer over vele internationale graancontracten, en het bijbehorende arbitrage-instituut kon Het Comité van Graanhandelaren zich versterken. Ook in de decennia daarna kon Het Comité, door goed in te spelen op de kansen en ontwikkelingen die het bestaan van de Nieuwe Waterweg bood, uitgroeien tot de belangrijkste, internationale graanhandelsorganisatie in West-Europa.
(bron: Het Maritiem Museum)

Het Maritiem Museum zal begin maart een mini-expo openen om het 150-jarig bestaan van de Nieuwe Waterweg te vieren.